İzmir Depreminin Yüzey Deformasyon Haritası Üretildi
10.11.2020
İzmir depreminin yer yüzeyindeki deformasyon etkisi GTÜ tarafından uydu verileri ile hesaplanarak haritalandırıldı.
30 Ekim 2020 tarihinde İzmiri’de etkileyerek çok sayıda can kaybına neden olan depremin yer kabuğunda yarattığı deformasyon etkileri ve arazi örtüsünde neden olduğu değişimler Gebze Teknik Üniversitesi Harita Mühendisliği Uzaktan Algılama Anabilim Dalında görevli Öğretim Üyeleri Prof.Dr. Taşkın KAVZOĞLU, Prof.Dr. Umut Güneş SEFERCİK ve Doç.Dr. İsmail ÇÖLKESEN ve doktora öğrencilerinden oluşan ekip tarafından uydu verilerine dayalı olarak analiz edildi.
Yeryüzeyinde meydana gelen deformasyonların analizlerinde, depremin öncesinde ve sonrasında Avrupa Uzay Ajansı’nca işletilen Sentinel-1 uydusu tarafından kaydedilmiş interferometrik geniş alan (IW) tek bakışlı kompleks (SLC) radar uydu görüntüleri, diferansiyel interferometrik yapay açıklı radar (DInSAR) teknolojisi kullanılarak değerlendirilmiş ve mikrodalga sinyal faz farklarına göre yeryüzü deformasyon etkisini ortaya koyan interferogramlar temelinde deformasyon haritaları üretilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda, merkez üssü Ege denizinde olan depremin Sisam Adasının Samos, Kokkari ve Agios Konstantinos yerleşim birimlerini içine alan bölgelerinde kıyıdan 5 km içerilere kadar belirgin yeryüzeyi deformasyonu yarattığı belirlendi. Deformasyonun miktarı, Sentinel-1 uydusunun yeryüzüne gönderdiği mikrodalga sinyallerin C-band dalgaboyu göz önünde bulundurularak yaklaşık 11 cm olarak hesaplandı. Adanın kuzey ucunda yaklaşık 5 km’lik iç topoğrafyadan denize kadar olan bölümde yaklaşık 11 cm çökme olduğu sonucuna varıldı.
Depremin en fazla etki gösterdiği Bayraklı İlçesi ve Sığacık Beldesi’nde neden olduğu arazi örtüsü değişimleri ise Avrupa Uzay Ajansı’nca işletilen Sentinel-2 uydusu optik görüntüleri üzerinde görüntü işleme teknikleri kullanılarak analiz edildi. Analizlerde, deprem sırasında çöken ve sonrasında ağır hasar aldığı için kontrollü olarak yıkılan binaların, enkaz hafriyatlarının yığıldığı alanların, çadırkentlerin kurulduğu bölgelerin ve tsunami etkisinde kalan bölgelerin arazi örtüsünde meydana getirdiği değişimler ortaya konuldu. Analizler neticesinde Bayraklı İlçesi’nde deprem sırasında 5 binanın çöktüğü, deprem sonrasında ise ağır hasar alan üç yapının kontrollü şekilde yıkıldığı, bu hareketlere bağlı yaklaşık 10.000 m2’lik alanda arazi örtüsü değişim olduğu tespit edildi. Ayrıca Sığacık Beldesi yat marinasında oluşan depreme bağlı değişim açık şekilde gözlemlendi.
Gebze Teknik Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölümü bünyesinde faaliyet gösteren “İleri Uzaktan Algılama Teknoloji Laboratuarı”nda gerçekleştirilmekte olan araştırmaların, ülkemizin yerli yapım yer gözlem uydularından (Göktürk-1 ve Göktürk-2) elde edilecek yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerinin entegrasyonu ile derinleştirilmesi ve bilim camiasıyla paylaşılması planlanmaktadır.
Haber ve Görsel Dosyalar: GTÜ Harita Mühendisliği Bölümü
